“Kỳ tích sông Hàn” đã vượt khỏi phạm vi nói về thành công vượt bậc của Hàn Quốc trong phát triển kinh tế và đi lên sau vết thương chiến tranh để lại, trở thành một “thành ngữ hiện đại” để nói về thành công của một mô hình tăng trưởng kinh tế, thậm chí là mẫu hình, trên nền nhiều khó khăn.
Ông Yun Hang Jin - Chủ tịch Hội đồng Thành viên Công ty TNHH Quản lý Quỹ KIM Việt Nam dùng “Kỳ tích sông Hàn” khi trao đổi về chặng đường vừa qua và triển vọng của nền kinh tế Việt Nam.
Theo ông Yun Hang Jin, đà tăng trưởng của đất nước Việt Nam nói chung hay thị trường chứng khoán nói riêng chắc chắn phải bắt nguồn từ chính các doanh nghiệp Việt Nam, cả niêm yết và chưa niêm yết. Sự chăm chỉ và sáng tạo của họ sẽ là động lực dài hạn và chính là điểm hấp dẫn đối với những nhà đầu tư nước ngoài.
 |
Thưa ông, nhà đầu tư vừa trải qua một năm đầy biến động trên thị trường chứng khoán. Ông có thể chia sẻ thị trường năm qua đã mang lại cho ông những cung bậc cảm xúc như thế nào, và khoảnh khắc nào là đáng nhớ nhất với ông?
Chắc không có hình ảnh nào để mô tả cảm xúc của tôi và nhiều nhà đầu tư chứng khoán như hình ảnh của trò roller-coster (tàu lượn siêu tốc). Chúng ta đã tràn ngập sự lạc quan và vui sướng vào đầu năm 2022, khi chỉ số VN-Index đạt mức 1.500 điểm. Sau đó là cảm giác bi quan và chán nản cùng cực với chuỗi giảm điểm dài như giai đoạn tháng 4, 5 và từ tháng 9 đến tháng 11.
Tuy vậy khi nhìn lại, chúng ta thấy rằng thị trường chứng khoán vẫn luôn khó đoán, chính điều đó đã tạo nên vẻ đẹp của thị trường. Còn một khoảnh khắc đáng nhớ nhất thì tôi xin chia sẻ khoảnh khắc cá nhân khi được gõ cồng cho phiên giao dịch đầu tiên trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM cho Quỹ ETF KIM Growth VN30.
 |
Dù được nhiều tổ chức đánh giá tiềm năng hàng đầu khu vực nhưng thực tế thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2022 lại giảm khá mạnh. Ông nói gì về thực tế này?
Rất đáng buồn là thị trường Việt Nam là một trong những thị trường giảm điểm mạnh nhất thế giới trong năm 2022 dù các chỉ số vĩ mô của đất nước như GDP, lạm phát, tỷ giá… vẫn ghi nhận rất nhiều dấu hiệu tích cực.
Sự điều chỉnh này đến từ nhiều nguyên nhân. Trong đó, nguyên nhân đến từ thế giới như mặt bằng lãi suất toàn cầu tăng, bất ổn địa chính trị đến từ cuộc chiến tranh Nga và Ukraine hay chính sách zero COVID tại Trung Quốc… Nguyên nhân từ nội tại như sự đóng băng của thị trường bất động sản, thị trường trái phiếu bị ảnh hưởng nặng nề sau biến cố tại Tân Hoàng Minh và Vạn Thịnh Phát…
Dù sao chăng nữa, chúng ta cũng phải nhìn nhận Việt Nam vẫn là một thị trường mới nổi, được dẫn dắt bởi nhà đầu tư cá nhân. Họ chính là những người dễ bị tổn thương nhất trong một năm biến động như 2022.
 |
Còn trong dài hạn, ông đánh giá thế nào về tiềm năng tăng trưởng của kinh tế Việt Nam? Yếu tố nào theo ông sẽ dẫn dắt đà tăng trưởng của chứng khoán Việt Nam những năm tới?
Như tôi nhiều lần chia sẻ, Korea Investment Management đặt niềm tin mạnh mẽ vào tiềm năng tăng trưởng của kinh tế Việt Nam. Chúng tôi nhìn thấy hình bóng của “kỳ tích sông Hàn” tại nhiều thành phố của Việt Nam và đặt cược vào những doanh nghiệp hàng đầu của các bạn.
Trong tháng 11 vừa qua, lãnh đạo cấp cao của Korea Investment Holding và Korea Investment Management đã đến thăm Việt Nam để cập nhật tình hình và phác thảo chiến lược kinh doanh. Ông Bae Jae-Kyu, Tổng giám đốc Korea Investment Management, đã rất ấn tượng với sự sôi động và tiềm năng của TP.HCM, ông ghi nhận đây là một không khí khác biệt so với những quốc gia mà ông công tác.
Đà tăng trưởng của đất nước Việt Nam nói chung hay thị trường chứng khoán nói riêng chắc chắn phải bắt nguồn từ chính các doanh nghiệp Việt Nam, cả niêm yết và chưa niêm yết. Sự chăm chỉ và sáng tạo của họ sẽ là động lực dài hạn và chính là điểm hấp dẫn đối với những nhà đầu tư nước ngoài.
Ngoài ra, tôi cũng chờ đợi những cải cách mạnh mẽ hơn trong khuôn khổ pháp lý và cơ sở hạ tầng của thị trường chứng khoán như hệ thống giao dịch, hệ thống thanh toán trung tâm, các sản phẩm mới. Những yếu tố này cần tiệm cận nhanh hơn tới những tiêu chuẩn, thông lệ quốc tế. Chứng khoán và thị trường chứng khoán là những ngành cũ (old business), do đó cũng không cần sáng tạo gì mới mẻ. Tôi mong cơ quan quản lý Việt Nam hãy tìm những tiêu chuẩn tốt, được chấp nhận rộng rãi và áp dụng vào thị trường một cách quyết đoán.
 |
Trong năm 2022, nhà đầu tư nước ngoài mua ròng hơn 29.000 tỷ đồng trên 3 sàn, đa phần là dòng vốn ETF. Theo ông “trend” ETF sẽ phát triển như thế nào trên thị trường chứng khoán Việt Nam?
ETF là một “global trend” chứ không phải chỉ riêng tại Việt Nam và đây sẽ là “trend” dài hạn. Dòng tiền mạnh mẽ từ các quỹ ETF ngoại giai đoạn cuối năm 2022 là rất đáng mừng và chứng minh thị trường Việt Nam đang ở mức định giá hấp dẫn. Tôi dự đoán sẽ có thêm nhiều ETF ngoại với mục tiêu đầu tư vào Việt Nam trong thời gian tới khi chúng ta hiện thực hóa được mục tiêu nâng hạng.
Còn với ETF nội địa, sự cạnh tranh của các công ty trong lĩnh vực này chắc chắn sẽ rất khốc liệt thể hiện ở hai khía cạnh: Một là, năng lực phát triển chỉ số và vận hành; hai là, năng lực huy động vốn. Hiện nay Luật Việt Nam đang giới hạn Sở Giao dịch Chứng khoán là đơn vị duy nhất được xây dựng chỉ số. Tôi nghĩ đã đến lúc có cái nhìn cởi mở hơn đối với vấn đề này và cho phép những tổ chức tư nhân tham gia vào quá trình kiến tạo chỉ số. Điều này sẽ tạo nên nhiều chỉ số tốt, có tính đại diện và phù hợp với khẩu vị nhà đầu tư quốc tế.
 |
Nhân dịp đón xuân năm mới, ông có thể chia sẻ dự báo của mình về thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2023?
Nếu cho tôi chọn giữa câu hỏi này hay dự đoán kết quả AFF Cup của đội tuyển Việt Nam thì tôi chọn AFF Cup vì tôi nghĩ các bạn đang có một đội bóng đá xuất sắc, hàng đầu khu vực (cười…).
Nói vui vậy thôi, năm 2023 tôi thấy có nhiều yếu tố vĩ mô mà những nhà đầu tư chứng khoán cần quan sát như: Cách điều hành của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), liệu lãi suất có chạm trần và điều chỉnh giảm dần trong quý 1 hay quý 2/2023 không? Tiến độ mở cửa của Trung Quốc và tác động của việc này đối với Việt Nam. Những căng thẳng giữa Trung Quốc và Đài Loan liệu có leo thang?
Trong nước, tôi đặc biệt quan tâm đến việc kiểm soát lãi suất của Ngân hàng Nhà nước và thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Khối lượng trái phiếu doanh nghiệp đến hạn năm 2023 là rất lớn và có vẻ giải pháp cho vấn đề này vẫn đang được bàn bạc.
Quay lại thị trường chứng khoán, tôi mới nghe nhiều tin vui về hệ thống giao dịch mới có thể sẽ được ra mắt sớm. Hệ thống giao dịch mới có thể sẽ tạo tiền đề cho việc nâng hạng thị trường trong năm 2025. Nếu như vậy, đây có thể là một thời điểm tuyệt vời cho việc đầu tư dài hạn.
 |
Còn chiến lược đầu tư của KIM tại Việt Nam như thế nào, thưa ông?
Bên cạnh các quỹ nước ngoài (offshore) đang được quản lý, trọng tâm trong tương lai của KIM Việt Nam chính là các sản phẩm ETF nội địa. Ngay trong năm 2022, chúng tôi đã ra mắt 2 quỹ là KIM Growth VN30 và KIM Growth FinSelect. Dù là người đến muộn trong lĩnh vực này nhưng tôi rất tự tin và lạc quan với chiến lược ETF của mình.
Chúng tôi phần nào nhận được sự hỗ trợ lớn từ công ty mẹ trên cả hai khía cạnh tôi nêu trên là việc kiến tạo-vận hành chỉ số và huy động vốn. Tại Hàn Quốc, với thương hiệu KINDEX, Korea Investment Management đang quản lý 57 quỹ ETF với quy mô tính đến tháng 06/2021 là 2,6 tỷ USD đứng thứ 5 tại Hàn Quốc.
Ở Việt Nam đã lâu năm, nhưng so với các Dragon Capital, VinaCapital thì KIM ít sản phẩm cho nhà đầu tư cá nhân hơn, vì sao thưa ông? KIM có muốn cải thiện, hướng tới các sản phẩm cho nhà đầu tư cá nhân, vốn còn nhiều dư địa tăng trưởng tại Việt Nam?
Đúng là chúng tôi đã hiện diện tại Việt Nam từ 2006 nhưng phải đến cuối năm 2020 chúng tôi mới chính thức là công ty quản lý quỹ được cấp phép tại Việt Nam. Việc có một pháp nhân chính thức cho phép chúng tôi phát triển các sản phẩm quỹ đầu tư cho nhà đầu tư Việt Nam và KIM Growth VN30, KIM Growth FinSelect là sản phẩm chào hàng của chúng tôi.
Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc chăm chỉ để có thêm nhiều sản phẩm đầu tư đa dạng cho thị trường Việt Nam.
Xin cảm ơn những chia sẻ của ông.
Chuyên đề Kinh tế Việt Nam Xuân Quý Mão 2023.
