Đề xuất trên được đưa ra trong lúc Chính phủ Nhật Bản đang thảo luận về việc đưa dịch COVID-19 vào nhóm 5 trong danh sách các bệnh truyền nhiễm, tức là ngang với cúm mùa, nhằm giảm bớt gánh nặng cho các bệnh viện và trung tâm y tế công cộng.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia về bệnh truyền nhiễm vẫn tỏ ra thận trọng trước đề xuất nới lỏng hơn nữa quy định về đeo khẩu trang vì lo ngại điều này có thể sẽ khiến tỷ lệ tử vong vì COVID-19 ở Nhật Bản, vốn đang tăng nhanh trong những tuần gần đây, có thể sẽ tăng cao hơn nữa, nhất là khi người cao tuổi chiếm tới gần 30% dân số nước này.
Trước đó, khi sửa đổi hướng dẫn về các biện pháp phòng chống dịch COVID-19 vào tháng 5 năm ngoái, Chính phủ Nhật Bản bỏ khuyến nghị người dân đeo khẩu trang khi ở ngoài trời. Theo Chính phủ Nhật Bản, người dân không cần đeo khẩu trang khi đi ở ngoài trời chừng nào họ không nói chuyện. Tuy nhiên, bất chấp sự thay đổi này, nhiều người ở Nhật Bản vẫn đeo khẩu trang khi ở ngoài trời. Văn bản hướng dẫn này cũng khuyên người dân tiếp tục đeo khẩu trang khi ở trong nhà, ngoại trừ trường hợp đảm bảo giãn cách xã hội ít nhất 2m và ở những nơi không nói chuyện.
Tại Nhật Bản, các bệnh truyền nhiễm được phân thành 5 nhóm, trong đó các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất như dịch hạch và Ebola được xếp vào nhóm 1. Các nhóm sau đó có mức độ nguy hiểm giảm dần, chẳng hạn nhóm 2 có bệnh lao, nhóm 3 có dịch tả, nhóm 4 có sốt vàng da và nhóm 5 có bệnh cúm mùa. Riêng dịch COVID-19 thuộc danh mục “cúm mới và các bệnh khác” nằm ngoài 5 nhóm trên. Đây là danh mục các dịch bệnh có mức độ nguy hiểm tương đương với các bệnh truyền nhiễm ở nhóm 2, nhưng lại áp dụng các biện pháp phòng dịch nghiêm ngặt tương đương với các bệnh truyền nhiễm trong nhóm 1. Nếu dịch COVID-19 được đưa vào nhóm 5, tương đương với cúm mùa, nhà nước sẽ không phải chi trả toàn bộ chi phí khám chữa bệnh cho các bệnh nhân COVID-19.
Tuy nhiên, hiện nay, vẫn còn một số thành viên của nhóm chuyên gia cố vấn cho Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản (MHLW) về ứng phó với dịch COVID-19 cho rằng còn quá sớm để đưa dịch COVID-19 vào nhóm 5. Bên cạnh đó, đa số người dân Nhật Bản vẫn tỏ ra lo ngại về dịch COVID-19.
Kết quả thăm dò dư luận mới nhất của đài truyền hình NHK cho thấy có 84% người tham gia thăm dò bày tỏ lo ngại về dịch COVID-19, trong khi chỉ có 16% cho rằng không. Cuộc thăm dò này do NHK thực hiện từ ngày 1/11 tới 6/12/2022, với sự tham gia của 2.266 người ở độ tuổi từ 18 trở lên. Trong số những người tham gia thăm dò, 98% cho biết họ vẫn đeo khẩu trang và rửa tay thường xuyên để phòng chống sự lây lan của dịch COVID-19; 67% tránh các địa điểm đông người hoặc không gian kín; và 61% vẫn duy trì giãn cách xã hội.
Đánh giá về sự ứng phó với dịch COVID-19 của Chính phủ, 55% có đánh giá tích cực, 44% có đánh giá tiêu cực. Để phòng chống đại dịch, 49% muốn Chính phủ phát triển thuốc và vaccine, 20% muốn Chính phủ hỗ trợ tài chính, 15% kêu gọi mở rộng dịch vụ y tế cho những người nhiễm bệnh.
